मूक पञ्च सथि 5 - मन्दस्मिथ सतकं MOOKA PANCHA SATHI 5 - MANDASMITHA SATAKAM

मूक  पञ्च  सथि  5 - मन्दस्मिथ  सतकं

MOOKA PANCHA SATHI 5 - MANDASMITHA SATAKAM 

मूक  पञ्च  सथि  5 - मन्दस्मिथ  सतकं

MOOKA PANCHA SATHI 5 - MANDASMITHA SATAKAM 

बध्नीमो वयमञ्जलिं प्रतिदिनं बन्धच्छिदे देहिनां

कन्दर्पागमतन्त्रमूलगुरवे कल्याणकेलीभुवे |

कामाक्ष्या घनसारपुञ्जरजसे कामद्रुहश्चक्षुषां

मन्दारस्तबकप्रभामदमुषे मन्दस्मितज्योतिषे ||1||

सध्रीचे नवमल्लिकासुमनसां नासाग्रमुक्तामणे-

राचार्याय मृणालकाण्डमहसां नैसर्गिकाय द्विषे |

स्वर्धुन्या सह युध्वेन हिमरुचेरर्धासनाध्यासिने

कामाक्ष्याः स्मितमञ्जरीधवलिमाद्वैताय तस्मै नमः ||2||

कर्पूरद्युतिचातुरीमतितरामल्पीयसीं कुर्वती

दौर्भाग्योदयमेव संविदधती दौषाकरीणां त्विषाम् |

क्षुल्लानेव मनोज्ञमल्लिनिकरान्फुल्लानपि व्यञ्जती

कामाक्ष्या मृदुलस्मितांशुलहरी कामप्रसूरस्तु मे ||3||

या पीनस्तनमण्डलोपरि लसत्कर्पूरलेपायते

या नीलेक्षणरात्रिकान्तिततिषु ज्योत्स्नाप्ररोहायते |

या सौन्दर्यधुनीतरङ्गततिषु व्यालोलहंसायते

कामाक्ष्याः शिशिरीकरोतु हृदयं सा मे स्मितप्राचुरी ||4||

येषां गच्छति पूर्वपक्षसरणिं कौमुद्वतः श्वेतिमा

येषां सन्ततमारुरुक्षति तुलाकक्ष्यां शरच्चन्द्रमाः |

येषामिच्छति कम्बुरप्यसुलभामन्तेवसत्प्रक्रियां

कामाक्ष्या ममतां हरन्तु मम ते हासत्विषामङ्कुराः ||5||

आशासीमसु सन्ततं विदधती नैशाकरीं व्याक्रियां

काशानामभिमानभङ्गकलनाकौशल्यमाबिभ्रती |

ईशानेन विलोकिता सकुतुकं कामाक्षि ते कल्मष-

क्लेशापायकरी चकास्ति लहरी मन्दस्मितज्योतिषाम् ||6||

आरूढस्य समुन्नतस्तनतटीसाम्राज्यसिंहासनं

कन्दर्पस्य विभोर्जगत्त्रयप्राकट्यमुद्रानिधेः |

यस्याश्चामरचातुरीं कलयते रश्मिच्छटा चञ्चला

सा मन्दस्मितमञ्जरी भवतु नः कामाय कामाक्षि ते ||7||

शम्भोर्या परिरम्भसम्भ्रमविधौ नैर्मल्यसीमानिधिः

गैर्वाणीव तरङ्गिणी कृतमृदुस्यन्दां कलिन्दात्मजाम् |

कल्माषीकुरुते कलङ्कसुषमां कण्ठस्थलीचुम्बिनीं

कामाक्ष्याः स्मितकन्दली भवतु नः कल्याणसन्दोहिनी ||8||

जेतुं हारलतामिव स्तनतटीं सञ्जग्मुषी सन्ततं

गन्तुं निर्मलतामिव द्विगुणितां मग्ना कृपास्त्रोतसि |

लब्धुं विस्मयनीयतामिव हरं रागाकुलं कुर्वती

मञ्जुस्ते स्मितमञ्जरी भवभयं मथ्नातु कामाक्षि मे ||9||

श्वेतापि प्रकटं निशाकररुचां मालिन्यमातन्वती

शीतापि स्मरपावकं पशुपतेः सन्धुक्षयन्ती सदा |

स्वाभाव्यादधराश्रितापि नमतामुच्चैर्दिशन्ती गतिं

कामाक्षि स्फुटमन्तरा स्फुरतु नस्त्वन्मन्दहासप्रभा ||10||

वक्त्रश्रीसरसीजले तरलितभ्रूवल्लिकल्लोलिते

कालिम्ना दधती कटाक्षजनुषा माधुव्रतीं व्यापृतिम् |

निर्निद्रामलपुण्डरीककुहनापाण्डित्यमाबिभ्रती

कामाक्ष्याः स्मितचातुरी मम मनः कातर्यमुन्मूलयेत् ||11||

नित्यं बाधितबन्धुजीवमधरं मैत्रीजुषं पल्लवैः

शुद्धस्य द्विजमण्डलस्य च तिरस्कर्तारमप्याश्रिता |

या वैमल्यवती सदैव नमतां चेतः पुनीतेतरां

कामाक्ष्या हृदयं प्रसादयतु मे सा मन्दहासप्रभा ||12||

द्रुह्यन्ती तमसे मुहुः कुमुदिनीसाहाय्यमाबिभ्रती

यान्ती चन्द्रकिशोरशेखरवपुःसौधाङ्गणे प्रेङ्खणम् |

ज्ञानाम्भोनिधिवीचिकां सुमनसां कूलङ्कषां कुर्वती

कामाक्ष्याः स्मितकौमुदी हरतु मे संसारतापोदयम् ||13||

काश्मीरद्रवधातुकर्दमरुचा कल्माषतां बिभ्रती

हंसौधैरिव कुर्वती परिचितिं हारीकृतैर्मौक्तिकैः |

वक्षोजन्मतुषारशैलकटके सञ्चारमातन्वती

कामाक्ष्या मृदुलस्मितद्युतिमयी भागीरथी भासते ||14||

कम्बोर्वंशपरम्परा इव कृपासन्तानवल्लीभुवः

सम्फुल्लस्तबका इव प्रसृमरा मूर्ताः प्रसादा इव |

वाक्पीयूषकणा इव त्रिपथगापर्यायभेदा इव

भ्राजन्ते तव मन्दहासकिरणाः काञ्चीपुरीनायिके ||15||

वक्षोजे घनसारपत्ररचनाभङ्गीसपत्नायिता

कण्ठे मौक्तिकहारयष्टिकिरणव्यापारमुद्रायिता |

ओष्ठश्रीनिकुरुम्बपल्लवपुटे प्रेङ्खत्प्रसूनायिता

कामाक्षि स्फुरतां मदीयहृदये त्वन्मन्दहासप्रभा ||16||

येषां बिन्दुरिवोपरि प्रचलितो नासाग्रमुक्तामणिः

येषां दीन इवाधिकण्ठमयते हारः करालम्बनम् |

येषां बन्धुरिवोष्ठयोररुणिमा धत्ते स्वयं रञ्जनं

कामाक्ष्याः प्रभवन्तु ते मम शिवोल्लासाय हासाङ्कुराः ||17||

या जाड्याम्बुनिधिं क्षिणोति भजतां वैरायते कैरवैः

नित्यं यां नियमेन या च यतते कर्तुं त्रिणेत्रोत्सवम् |

बिम्बं चान्द्रमसं च वञ्चयति या गर्वेण सा तादृशी

कामाक्षि स्मितमञ्जरी तव कथं ज्योत्स्नेत्यसौ कीर्त्यते ||18||

आरुढा रभसात्पुरः पुररिपोराश्लेषणोपक्रमे

या ते मातरुपैति दिव्यतटिनीशङ्काकरी तत्क्षणम् |

ओष्ठौ वेपयति भ्रुवौ कुटिलयत्यानम्रयत्याननं

तां वन्दे मृदुहासपूरसुषमामेकाम्रनाथप्रिये ||19||

वक्त्रेन्दोस्तव चन्द्रिका स्मितततिर्वल्गु स्फुरन्ती सतां

स्याच्चेद्युक्तिमिदं चकोरमनसां कामाक्षि कौतूहलम् |

एतच्चित्रमहर्निशं यदधिकामेषा रुचिं गाहते

बिम्बोष्ठद्युमणिप्रभास्वपि च यद्बिब्बोकमालम्बते ||20||

सादृश्यं कलशाम्बुधेर्वहति यत्कामाक्षि मन्दस्मितं

शोभामोष्ठरुचाम्ब विद्रुमभवामेताद्भिदां ब्रूमहे |

एकस्मादुदितं पुरा किल पपौ शर्वः पुराणः पुमान्

एतन्मध्यसमुद्भवं रसयते माधुर्यरूपं रसम् ||21||

उत्तुङ्गस्तनकुम्भशैलकटके विस्तारिकस्तूरिका-

पत्रश्रीजुषि चञ्चलाः स्मितरुचः कामाक्षि ते कोमलाः |

सन्ध्यादीधितिरञ्जिता इव मुहुः सान्द्राधरज्योतिषा

व्यालोलामलशारदाभ्रशकलव्यापारमातन्वते ||22||

क्षीरं दूरत एव तिष्ठतु कथं वैमल्यमात्रादिदं

मातस्ते सहपाठवीथिमयतां मन्दस्मितैर्मञ्जुलैः |

किं चेयं तु भिदास्ति दोहनवशादेकं तु सञ्जायते

कामाक्षि स्वयमर्थितं प्रणमतामन्यत्तु दोदुह्यते ||23||

कर्पूरैरमृतैर्जगज्जननि ते कामाक्षि चन्द्रातपैः

मुक्ताहारगुणैर्मृणालवलयैर्मुग्धस्मितश्रीरियम् |

श्रीकाञ्चीपुरनायिके समतया संस्तूयते सज्जनैः

तत्तादृङ्मम तापशान्तिविधये किं देवि मन्दायते ||24||

मध्येगर्भितमञ्जुवाक्यलहरीमाध्वीझरीशीतला

मन्दारस्तबकायते जननि ते मन्दस्मितांशुच्छटा |

यस्या वर्धयितुं मुहुर्विकसनं कामाक्षि कामद्रुहो

वल्गुर्वीक्षणविभ्रमव्यतिकरो वासन्तमासायते ||25||

बिम्बोष्ठद्युतिपुञ्जरञ्जितरुचिस्त्वन्मन्दहासच्छटा |

कल्याणं गिरिसार्वभौमतनये कल्लोलयत्वाशु मे |

फुल्लन्मल्लिपिनद्धहल्लकमयी मालेव या पेशला

श्रीकाञ्चीश्वरि मारमर्दितुरुरोमध्ये मुहुर्लम्बते ||26||

बिभ्राणा शरदभ्रविभ्रमदशां विद्योतमानाप्यसो

कामाक्षि स्मितमञ्जरी किरति ते कारुण्यधारारसम् |

आश्चर्यं शिशिरीकरोति जगतीश्चालोक्य चैनामहो

कामं खेलति नीलकण्ठहृदयं कौतूहलान्दोलितम् ||27||

प्रेङ्खत्प्रौढकटाक्षकुञ्जकुहरेष्वत्यच्छगुच्छायितं

वक्त्रेन्दुच्छविसिन्धुवीचिनिचये फेनप्रतानायितम् |

नैरन्तर्यविजृम्भितस्तनतटे नैचोलपट्टायितं

कालुष्यं कबलीकरोतु मम ते कामाक्षि मन्दस्मितम् ||28||

पीयूषं तव मन्थरस्मितमिति व्यर्थैव सापप्रथा

कामाक्षि ध्रुवमीदृशं यदि भवेदेतत्कथं वा शिवे |

मन्दारस्य कथालवं न सहते मथ्नाति मन्दाकिनी-

मिन्दुं निन्दति कीर्तितेऽपि कलशीपाथोधिमीर्ष्यायते ||29||

विश्वेषां नयनोत्सवं वितनुतां विद्योततां चन्द्रमा

विख्यातो मदनान्तकेन मुकुटीमध्ये च संमान्यताम् |

आः किं जातमनेन हाससुषमामालोक्य कामाक्षि ते

कालङ्कीमवलम्बते खलु दशां कल्माषहीनोऽप्यसौ ||30||

चेतः शीतलयन्तु नः पशुपतेरानन्दजीवातवो

नम्राणां नयनाध्वसीमसु शरच्चन्द्रातपोपक्रमाः |

संसाराख्यसरोरुहाकरखलीकारे तुषारोत्कराः

कामाक्षि स्मरकीर्तिबीजनिकरास्त्वन्मन्दहासाङ्कुराः ||31||

कर्मौघाख्यतमःकचाकचिकरान्कामाक्षि सञ्चिन्तये

त्वन्मन्दस्मितरोचिषां त्रिभुवनक्षेमङ्करानङ्कुरान् |

ये वक्त्रं शिशिरश्रियो विकसितं चन्द्रातपाम्भोरुह-

द्वेषोद्धेषोणचातुरीमिव तिरस्कर्तुं परिष्कुर्वते ||32||

कुर्युर्नः कुलशैलराजतनये कूलङ्कषं मङ्गलं

कुन्दस्पर्धनचुञ्चवस्तव शिवे मन्दस्मितप्रक्रमाः |

ये कामाक्षि समस्तसाक्षिनयनं सन्तोषयन्तीश्वरं

कर्पूरप्रकरा इव प्रसृमराः पुंसामसाधारणाः ||33||

कम्रेण स्नपयस्व कर्मकुहनाचोरेण मारागम-

व्याख्याशिक्षणदीक्षितेन विदुषामक्षीणलक्ष्मीपुषा |

कामाक्षि स्मितकन्दलेन कलुषस्फोटक्रियाचुञ्चुना

कारुण्यामृतवीचिकाविहरणप्राचुर्यधुर्येण माम् ||34||

त्वन्मन्दस्मितकन्दलस्य नियतं कामाक्षि शङ्कामहे

बिम्बः कश्चन नूतनः प्रचलितो नैशाकरः शीकरः |

किञ्च क्षीरपयोनिधिः प्रतिनिधिः स्वर्वाहिनीवीचिका-

बिब्वोकोऽपि विडम्ब एव कुहना मल्लीमतल्लीरुचः ||35||

दुष्कर्मार्कनिसर्गकर्कशमहस्सम्पर्कतपतं मिल-

त्पङ्कं शङ्करवल्लभे मम मनः काञ्चीपुरालङ्क्रिये |

अम्ब त्वन्मृदुलस्मितामृतरसे मङ्क्त्वा विधूय व्यथा-

मानन्दोदयसौधशृङ्गपदवीमारोढुमाकाङ्क्षति ||36||

नम्राणां नगराजशेखरसुते नाकालयानां पुरः

कामाक्षि त्वरया विपत्प्रशमेन कारुण्यधाराः किरन् |

आगच्छन्तमनुग्रहं प्रकटयन्नानन्दबीजानि ते

नासीरे मृदुहास एव तनुते नाथे सुधाशीतलः ||37||

कामाक्षि प्रथमानविभ्रमनिधिः कन्दर्पदर्पप्रसूः

मुग्धस्ते मृदुहास एव गिरिजे मुष्णातु मे किल्बिषम् |

यं द्रष्टुं विहिते करग्रह उमे शम्भुस्त्रपामीलितं

स्वैरं कारयति स्म ताण्डवविनोदानन्दिना तण्डुना ||38||

क्षुण्णं केनचिदेव धीरमनसा कुत्रापि नानाजनैः

कर्मग्रन्थिनियन्त्रितैरसुगमं कामाक्षि सामान्यतः |

मुग्धैर्द्रुष्टुमशक्यमेव मनसा मूढसय मे मौक्तिकं

मार्गं दर्शयतु प्रदीप इव ते मन्दस्मितश्रीरियम् ||39||

ज्योत्स्नाकान्तिभिरेव निर्मलतरं नैशाकरं मण्डलं

हंसैरेव शरद्विलाससमये व्याकोचमम्भोरुहम् |

स्वच्छैरेव विकस्वरैरुडुगुणैः कामाक्षि बिम्बं दिवः

पुण्यैरेव मृदुस्मितैस्तव मुखं पुष्णाति शोभाभरम् ||40||

मानग्रन्थिविधुन्तुदेन रभसादास्वाद्यमाने नव-

प्रेमाडम्बरपूर्णिमाहिमकरे कामाक्षि ते तत्क्षणम् |

आलोक्य स्मितचन्द्रिकां पुनरिमामुन्मीलनं जग्मुषीं

चेतः शीलयते चकोरचरितं चन्द्रार्धचूडामणेः ||41||

कामाक्षि स्मितमञ्जरीं तव भजे यस्यास्त्विषामङ्कुरा-

नापीनस्तनपानलालसतया निश्शङ्कमङ्केशयः |

ऊर्ध्वं वीक्ष्य विकर्षति प्रसृमरानुद्दामया शुण्डया

सूनुसुते बिसशङ्कयाशु कुहनादन्तावलग्रामणीः ||42||

गाढाश्लेषविमर्दसम्भ्रमवशादुद्दाममुक्तागुण-

प्रालम्बे कुचकुम्भयोर्विगलिते दक्षद्विषो वक्षसि |

या सख्येन पिनह्यति प्रचुरया भासा तदीयां दशां

सा मे खेलतु कामकोटि हृदये सान्द्रस्मितांशुच्छटा ||43||

मन्दारे तव मन्थरस्मितरुचां मात्सर्यमालोक्यते

कामाक्षि स्मरशासने च नियतो रागोदयो लक्ष्यते |

चान्द्रीषु द्युतिमञ्जरीषु च महान्द्वेषाङ्कुरो दृश्यते

शुद्धानां कथमीदृशी गिरिसुतेऽतिशुद्धा दशा कथ्यताम् ||44||

पीयूषं खलु पीयते सुरजनैर्दुग्धाम्बुधिर्मथ्यते

माहेशैश्च जटाकलापनिगडैर्मन्दाकिनी नह्यते |

शीतांशुः परिभूयते च तमसा तस्मादनेतादृशी

कामाक्षि स्मितमञ्जरी तव वचोवैदग्ध्यमुल्लङ्घते ||45||

आशङ्के तव मन्दहासलहरीमन्यादृशीं चन्द्रिका-

मेकाम्रेशकुटुम्बिनि प्रतिपदं यस्याः प्रभासङ्गमे |

वक्षोजाम्बुरुहे न ते रचयतः काञ्चिद्दशां कौङ्मली-

मास्याम्भोरुहमम्ब किञ्च शनकैरालम्बते फुल्लताम् ||46||

आस्तीर्णाधरकान्तिपल्लवचये पातं मुहुर्जग्मुषी

मारद्रोहिणि कन्दलत्स्मरशरज्वालावलीर्व्यञ्जती |

निन्दन्ती घनसारहारवलयज्योत्स्नामृणालानि ते

कामाक्षि स्मितचातुरी विरहिणीरीतिं जगाहेतराम् ||47||

सूर्यालोकविधौ विकासमधिकं यान्ती हरन्ती तम-

स्सन्दोहं नमतां निजस्मरणतो दोषाकरद्वेषिणी |

निर्यान्ती वदनारविन्दकुहरान्निर्धूतजाड्या नृणां

श्रीकामाक्षि तव स्मितद्युतिमयी चित्रीयते चन्द्रिका ||48||

कुण्ठीकुर्युरमी कुबोधघटनामस्मन्मनोमाथिनीं

श्रीकामाक्षि शिवङ्करास्तव शिवे श्रीमन्दहासाङ्कुराः |

ये तन्वन्ति निरन्तरं तरुणिमस्तम्बेरमग्रामणी-

कुम्भद्वन्द्वविडम्बिनि स्तनतटे मुक्ताकुथाडम्बरम् ||49||

प्रेङ्खन्तः शरदम्बुदा इव शनैः प्रेमानिलैः प्रेरिता

मज्जन्तो मन्दनारिकण्ठसुषमासिन्धौ मुहुर्मन्थरम् |

श्रीकामाक्षि तव स्मितांशुनिकराः श्यामायमानश्रियो

नीलाम्भोधरनैपुणीं तत इतो निर्निद्रयन्त्यञ्जसा ||50||

व्यापारं चतुराननैकविहृतौ व्याकुर्वती कुर्वती

रुद्राक्षग्रहणं महेशि सततं वागूर्मिकल्लोलिता |

उत्फुल्लं धवलारविन्दमधरीकृत्य स्फुरन्ती सदा

श्रीकामाक्षि सरस्वती विजयते त्वन्मन्दहासप्रभा ||51||

कर्पूरद्युतितस्करेण महसा कल्माषयत्याननं

श्रीकाञ्चीपुरनायिके पतिरिव श्रीमन्दहासोऽपि ते |

आलिङ्गत्यतिपीवरां स्तनतटीं बिम्बाधरं चुम्बति

प्रौढं रागभरं व्यनक्ति मनसो धैर्यं धुनीतेतराम् ||52||

वैशद्येन च विश्वतापहरणक्रीडापटीयस्तया

पाण्डित्येन पचेलिमेन जगतां नेत्रोत्सवोत्पादेन |

कामाक्षि स्मितकन्दलैस्तव तुलामारोढुमुद्योगिनी

ज्योत्स्नासौ जलराशिपोषणतया दूष्यां प्रपन्ना दशाम् ||53||

लावण्याम्बुजिनीमृणालवलयैः शृङ्गारगन्धद्विप-

ग्रामण्यः श्रुतिचामरैस्तरुणिमस्वाराज्यतेजोङ्कुरैः |

आनन्दामृतसिन्धुवीचिपृषतैरास्याब्जहंसैस्तव

श्रीकामाक्षि मथान मन्दहसितैर्मत्कं मनःकल्मषम् ||54||

उत्तुङ्गस्तनमण्डलीपरिचलन्माणिक्यहारच्छटा-

चञ्चच्छोणिमपुञ्जमध्यसरणिं मातः परिष्कुर्वती |

या वैदग्ध्यमुपैति शङ्करजटाकान्तारवाटीपत-

त्स्वर्वापीपयसः स्मितद्युतिरसौ कामाक्षि ते मञ्जुला ||55||

सन्नामैकजुषा जनेन सुलभं संसूचयन्ती शनै-

रुत्तुङ्गस्य चिरादनुग्रहतरोरुत्पत्स्यमानं फलम् |

प्राथम्येन विकस्वरा कुसुमवत्प्रागल्भ्यमभ्येयुषी

कामाक्षि स्मितचातुरी तव मम क्षेमङ्करी कल्पताम् ||56||

धानुष्काग्रसरस्य लोलकुटिलभ्रूलेखया बिभ्रतो

लीलालोकशिलीमुखं नववयस्साम्राज्यलक्ष्मीपुषः |

जेतुं मन्मथमर्दिनं जननि ते कामाक्षि हासः स्वयं

वल्गुर्विभ्रमभूभृतो वितनुते सेनापतिप्रक्रियाम् ||57||

यन्नाकम्पत कालकूटकबलीकारे चुचुम्बे न यद्-

ग्लान्या चक्षुषि रूषितानलशिखे रुद्रस्य तत्तादृशम् |

चेतो यत्प्रसभं स्मरज्वरशिखिज्वालेन लेलिह्यते

तत्कामाक्षि तव स्मितांशुकलिकाहेलाभवं प्राभवम् ||58||

सम्भिन्नेव सुपर्वलोकतटिनी वीचीचयैर्यामुनैः

संमिश्रेव शशाङ्कदीप्तिलहरी नीलैर्महानीरदैः |

कामाक्षि स्फुरिता तव स्मितरुचिः कालाञ्जनस्पर्धिना

कालिम्ना कचरोचिषां व्यतिकरे काञ्चिद्दशामश्नुते ||59||

जानीमो जगदीश्वरप्रणयिनि त्वन्मन्दहासप्रभां

श्रीकामाक्षि सरोजिनीमभिनवामेषा यतः सर्वदा |

आस्येन्दोरवलोकेन पशुपतेरभ्येति सम्फुल्लतां

तन्द्रालुस्तदभाव एव तनुते तद्वैपरीत्यक्रमम् ||60||

यान्ती लोहितिमानमभ्रतटिनी धातुच्छटाकर्दमैः

भान्ती बालगभस्तिमालिकिरणैर्मेघावली शारदी |

बिम्बोष्ठद्युतिपुञ्जचुम्बनकलाशोणायमानेन ते

कामाक्षि स्मितरोचिषा समदशामारोढुमाकाङ्क्षते ||61||

श्रीकामाक्षि मुखेन्दुभूषणमिदं मन्दस्मितं तावकं

नेत्रानन्दकरं तथा हिमकरो गच्छेद्यथा तिग्मताम् |

शीतं देवि तथा यथा हिमजलं सन्तापमुद्रास्पदं

श्वेतं किञ्च तथा यथा मलिनतां धत्ते च मुक्तामणिः ||62||

त्वन्मन्दस्मितमञ्जरीं प्रसृमरां कामाक्षि चन्द्रातपं

सन्तः सन्ततमामनन्त्यमलता तल्लक्षणं लक्ष्यते |

अस्माकं न धुनोति तापकमधिकं धूनोति नाभ्यन्तरं

ध्वान्तं तत्खलु दुःखिनो वयमिदं केनोति नो विद्महे ||63||

नम्रस्य प्रणयप्ररूढकलहच्छेदाय पादाब्जयोः

मन्दं चन्द्रकिशोरशेखरमणेः कामाक्षि रागेण ते |

बन्धूकप्रसवश्रियं जितवतो बंहीयसीं तादृशीं

बिम्बोष्ठस्य रुचिं निरस्य हसितज्योत्स्ना वयस्यायते ||64||

मुक्तानां परिमोचनं विदधतस्तत्प्रीतिनिष्पादिनी

भूयो दूरत एव धूतमरुतस्तत्पालनं तन्वती |

उद्भूतस्य जलान्तरादविरतं तद्दूरतां जग्मुषी

कामाक्षि स्मितमञ्जरी तव कथं कम्बोस्तुलामश्नुते ||65||

श्रीकामाक्षि तव स्मितद्युतिझरीवैदग्ध्यलीलायितं

पश्यन्तोऽपि निरन्तरं सुविमलंमन्या जगन्मण्डले |

लोकं हासयितुं किमर्थमनिशं प्राकाश्यमातन्वते

मन्दाक्षं विरहय्य मङ्गलतरं मन्दारचन्द्रादयः ||66||

क्षीराब्धेरपि शैलराजतनये त्वन्मन्दहासस्य च

श्रीकामाक्षि वलक्षिमोदयनिधेः किञ्चिद्भिदां ब्रूमहे |

एकस्मै पुरुषाय देवि स ददौ लक्ष्मीं कदाचित्पुरा

सर्वेभ्योऽपि ददात्यसौ तु सततं लक्ष्मीं च वागीश्वरीम् ||67||

श्रीकाञ्चीपुररत्नदीपकलिके तान्येव मेनात्मजे

चाकोराणि कुलानि देवि सुतरां धन्यानि मन्यामहे |

कम्पातीरकुटुम्बचङ्क्रमकलाचुञ्चूनि चञ्चूपुटैः

नित्यं यानि तव स्मितेन्दुमहसामास्वादमातन्वते ||68||

शैत्यप्रक्रममाश्रितोऽपि नमतां जाड्यप्रथां धूनयन्

नैर्मल्यं परमं गतोऽपि गिरिशं रागाकुलं चारयन् |

लीलालापपुरस्सरोऽपि सततं वाचंयमान्प्रीणयन्

कामाक्षि स्मितरोचिषां तव समुल्लासः कथं वर्ण्यते ||69||

श्रोणीचञ्चलमेखलामुखरितं लीलागतं मन्थरं

भ्रूवल्लीचलनं कटाक्षवलनं मन्दाक्षवीक्षाचणम् |

यद्वैदग्ध्यमुखेन मन्मथरिपुं संमोहयन्त्यञ्जसा

श्रीकामाक्षि तव स्मिताय सततं तस्मै नम्सकुर्महे ||70||

श्रीकामाक्षि मनोज्ञमन्दहसितज्योतिष्प्ररोहे तव

स्फीतश्वेतिमसार्वभौमसरणिप्रागल्भ्यमभ्येयुषि |

चन्द्रोऽयं युवराजतां कलयते चेटीधुरं चन्द्रिका

शुद्धा सा च सुधाझरी सहचरीसाधर्म्यमालम्बते ||71||

ज्योत्स्ना किं तनुते फलं तनुमतामौष्ण्यप्रशान्तिं विना

त्वन्मन्दस्मितरोचिषा तनुमतां कामाक्षि रोचिष्णुना |

सन्तापो विनिवार्यते नववयःप्राचुर्यमङ्कूर्यते

सौन्दर्यं परिपूर्यते जगति सा कीर्तिश्च सञ्चार्यते ||72||

वैमल्यं कुमुदश्रियां हिमरुचः कान्त्यैव सन्धुक्ष्यते

ज्योत्स्नारोचिरपि प्रदोषसमयं प्राप्यैव सम्पद्यते |

स्वच्छत्वं नवमौक्तिकस्य परमं संस्कारतो दृश्यते

कामाक्ष्याः स्मितदीधितेर्विशदिमा नैसर्गिको भासते ||73||

प्राकाश्यं परमेश्वरप्रणयिनि त्वन्मन्दहासश्रियः

श्रीकामाक्षि मम क्षिणोतु ममतावैचक्षणीमक्षयाम् |

यद्भीत्येव निलीयते हिमकरो मेघोदरे शुक्तिका-

गर्भे मौक्तिकमण्डली च सरसीमध्ये मृणाली च सा ||74||

हेरम्बे च गुहे हर्षभरितं वात्सल्यमङ्कूरयत्

मारद्रोहिणि पूरुषे सहभुवं प्रेमाङ्कुरं व्यञ्जयत् |

आनम्रेषु जनेषु पूर्णकरुणावैदग्ध्यमुत्तालयत्

कामाक्षि स्मितमञ्जसा तव कथङ्कारं मया कथ्यते ||75||

सङ्क्रुद्धद्विजराजकोऽप्यविरतं कुर्वन्द्विजैः सङ्गमं

वाणीपद्धतिदूरगोऽपि सततं तत्साहचर्यं वहन् |

अश्रान्तं पशुदुर्लभोऽपि कलयन्पत्यौ पशूनां रतिं

श्रीकामाक्षि तव स्मितामृतरसस्यन्दो मयि स्पन्दताम् ||76||

श्रीकामाक्षि महेश्वरे निरुपमप्रेमाङ्कुरप्रक्रममं

नित्यं यः प्रकटीकरोति सहजामुन्निद्रयन्माधुरीम् |

तत्तादृक्तव मन्दहासमहिमा मातः कथं मानितां

तन्मूर्ध्ना सुरनिम्नगां च कलिकामिन्दोश्च तां निन्दति ||77||

ये माधुर्यविहारमण्टपभुवो ये शैत्यमुद्राकरा

ये वैशद्यदशाविशेषसुभगास्ते मन्दहासाङ्कुराः |

कामाक्ष्याः सहजं गुणत्रयमिदं पर्यायतः कुर्वतां

वाणीगुम्फनडम्बरे च हृदये कीर्तिप्ररोहे च मे ||78||

कामाक्ष्या मृदुलस्मितांशुनिकरा दक्षान्तके वीक्षणे

मन्दाक्षग्रहिला हिमद्युतिमयूखाक्षेपदीक्षाङ्कुराः |

दाक्ष्यं पक्ष्मलयन्तु माक्षिकगुडद्राक्षाभवं वाक्षु मे

सूक्ष्मं मोक्षपथं निरीक्षितुमपि प्रक्षालयेयुर्मनः ||79||

जात्या शीतशीतलानि मधुराण्येतानि पूतानि ते

गाङ्गानीव पयांसि देवि पटलान्यल्पस्मितज्योतिषाम् |

एनःपङ्कपरम्परामलिनितामेकाम्रनाथप्रिये

प्रज्ञानात्सुतरां मदीयधिषणां प्रक्षालयन्तु क्षणात् ||80||

अश्रान्तं परतन्त्रितः पशुपतिस्त्वन्मन्दहासाङ्कुरैः

श्रीकामाक्षि तदीयवर्णसमतासङ्गेन शङ्कामहे |

इन्दुं नाकधुनीं च शेखरयते मालां च धत्ते नवैः

वैकुण्ठैरवकुण्ठनं च कुरुते धूलीचयैर्भास्मनैः ||81||

श्रीकाञ्चीपुरदेवते मृदुवचस्सौरभ्यमुद्रास्पदं

प्रौढप्रेमलतानवीनकुसुमं मन्दस्मितं तावकम् |

मन्दं कन्दलति प्रियस्य वदनालोके समाभाषणे

श्लक्ष्णे कुङ्मलति प्ररूढपुलके चाश्लोषणे फुल्लति ||82||

किं त्रैस्रोतसमम्बिके परिणतं स्रोतश्चतुर्थं नवं

पीयूषस्य समस्ततापहरणं किंवा द्वितीयं वपुः |

किंस्वित्त्वन्निकटं गतं मधुरिमाभ्यासाय गव्यं पयः

श्रीकाञ्चीपुरनायकप्रियतमे मन्दस्मितं तावकम् ||83||

भूषा वक्त्रसरोरुहस्य सहजा वाचां सखी शाश्वती

नीवी विभ्रमसन्ततेः पशुपतेः सौधी दृशां पारणा |

जीवातुर्मदनश्रियः शशिरुचेरुच्चाटनी देवता

श्रीकामाक्षि गिरामभूमिमयते हासप्रभामञ्जरी ||84||

सूतिः श्वेतिमकन्दलस्य वसतिः शृङ्गारसारश्रियः

पूर्तिः सूक्तिझरीरसस्य लहरी कारुण्यपाथोनिधेः |

वाटी काचन कौसुमी मधुरिमस्वाराज्यलक्ष्म्यास्तव

श्रीकामाक्षि ममास्तु मङ्गलकरी हासप्रभाचातुरी ||85||

जन्तूनां जनिदुःखमृत्युलहरीसन्तापनं कृन्ततः

प्रौढानुग्रहपूर्णशीतलरुचो नित्योदयं बिभ्रतः |

श्रीकामाक्षि विसृत्वरा इव करा हासाङ्कुरास्ते हठा-

दालोकेन निहन्युरन्धतमसस्तोमस्य मे सन्ततिम् ||86||

उत्तुङ्गस्तनमण्डलस्य विलसल्लावण्यलीलानटी-

रङ्गस्य स्फुटमूर्ध्वसीमनि मुहुः प्राकाश्यमभ्येयुषी |

श्रीकामाक्षि तव स्मितद्युतिततिर्बिम्बोष्ठकान्त्यङ्कुरैः

चित्रां विद्रुममुद्रितां वितनुते मौक्तीं वितानश्रियम् ||87||

स्वाभाव्यात्तव वक्त्रमेव ललितं सन्तोषसम्पादनं

शम्भोः किं पुनरञ्चितस्मितरुचः पाण्डित्यपात्रीकृतम् |

अम्भोजं स्वत एव सर्वजगतां चक्षुःप्रियम्भावुकं

कामाक्षि स्फुरिते शरद्विकसिते कीदृग्विधं भ्राजते ||88||

पुम्भिर्निर्मलमानसौर्विदधते मैत्रीं दृढं निर्मलां

लब्ध्वा कर्मलयं च निर्मलतरां कीर्तिं लभन्तेतराम् |

सूक्तिं पक्ष्मलयन्ति निर्मलतमां यत्तावकाः सेवकाः

तत्कामाक्षि तव स्मितस्य कलया नैर्मल्यसीमानिधेः ||89||

आकर्षन्नयनानि नाकिसदसां शैत्येन संस्तम्भय-

न्निन्दुं किञ्च विमोहयन्पशुपतिं विश्वार्तिमुच्चाटयन् |

हिंसत्संसृतिडम्बरं तव शिवे हासाह्वयो मान्त्रिकः

श्रीकामाक्षि मदीयमानसतमोविद्वेषणे चेष्टताम् ||90||

क्षेपीयः क्षपयन्तु कल्मषभयान्यस्माकमल्पस्मित-

ज्योतिर्मण्डलचङ्क्रमास्तव शिवे कामाक्षि रोचिष्णवः |

पीडाकर्मठकर्मघर्मसमयव्यापारतापानल-

श्रीपाता नवहर्षवर्षणसुधास्रोतस्विनीशीकराः ||91||

श्रीकामाक्षि तव स्मितैन्दवमहःपूरे परिम्फूर्जति

प्रौढां वारिधिचातुरीं कलयते भक्तात्मनां प्रातिभम् |

दौर्गत्यप्रसरास्तमःपटलिकासाधर्म्यमाबिभ्रते

सर्वं कैरवसाहचर्यपदवीरीतिं विधत्ते परम् ||92||

मन्दारादिषु मन्मथारिमहिषि प्राकाश्यरीतिं निजां

कादाचित्कतया विशङ्क्य बहुशो वैशद्यमुद्रागुणः |

सातत्येन तव स्मिते वितनुते स्वैरासनावासनाम् ||93||

इन्धाने भववीतिहोत्रनिवहे कर्मौघचण्डानिल-

प्रौढिम्ना बहुलीकृते निपतितं सन्तापचिन्ताकुलम् |

मातर्मां परिषिञ्च किञ्चिदमलैः पीयूषवर्षैरिव

श्रीकामाक्षि तव स्मितद्युतिकणैः शैशिर्यलीलाकरैः ||94||

भाषाया रसनाग्रखेलनजुषः शृङ्गारमुद्रासखी-

लीलाजातरतेः सुखेन नियमस्नानाय मेनात्मजे |

श्रीकामाक्षि सुधामयीव शिशिरा स्रोतस्विनी तावकी

गाढानन्दतरङ्गिता विजयते हासप्रभाचातुरी ||95||

सन्तापं विरलीकरोतु सकलं कामाक्षि मच्चेतना

मज्जन्ती मधुरस्मितामरधुनीकल्लोलजालेषु ते |

नैरन्तर्यमुपेत्य मन्मथमरुल्लोलेषु येषु स्फुटं

प्रेमेन्दुः प्रतिबिम्बितो वितनुते कौतूहलं धूर्जटेः ||96||

चेतःक्षीरपयोधिमन्थरचलद्रागाख्यमन्थाचल-

क्षोभव्यापृतिसम्भवां जननि ते मन्दस्मितश्रीसुधाम् |

स्वादंस्वादमुदीतकौतुकरसा नेत्रत्रयी शाङ्करी

श्रीकामाक्षि निरन्तरं परिणमत्यानन्दवीचीमयी ||97||

आलोके तव पञ्चसायकरिपोरुद्दामकौतूहल-

प्रेङ्खन्मारुतघट्टनप्रचलितादानन्ददुग्धाम्बुधेः |

काचिद्वीचिरुदञ्चति प्रतिनवा संवित्प्ररोहात्मिका

तां कामाक्षि कवीश्वराः स्मितमिति व्याकुर्वते सर्वदा ||98||

सूक्तिः शीलयते किमद्रितनये मन्दस्मितात्ते मुहुः

माधुर्यागमसम्प्रदायमथवा सूक्तेर्नु मन्दस्मितम् |

इत्थं कामपि गाहते मम मनः सन्देहमार्गभ्रमिं

श्रीकामाक्षि न पारमार्थ्यसरणिस्फूर्तौ निधत्ते पदम् ||99||

क्रीडालोलकृपासरोरुहमुखीसौधाङ्गणेभ्यः कवि-

श्रेणीवाक्परिपाटिकामृतझरीसूतीगृहेभ्यः शिवे |

निर्वाणाङ्कुरसार्वभौमपदवीसिंहासनेभ्यस्तव

श्रीकामाक्षि मनोज्ञमन्दहसितज्योतिष्कणेभ्यो नमः ||100||

आर्यामेव विभावयन्मनसि यः पादारविन्दं पुरः

पश्यन्नारभते स्तुतिं स नियतं लब्ध्वा कटाक्षच्छविम् |

कामाक्ष्या मृदुलस्मितांशुलहरीज्योत्स्नावयस्यान्विताम्

आरोहत्यपवर्गसौधवलभीमानन्दवीचीमयीम् ||101||

|| इति मन्दस्मितशतकं सम्पूर्णम् ||

|| इति श्री मूकपञ्चशती सम्पूर्णा ||

||ओउम् तत् सत् ||